YBhg. Prof Dato ’Dr. Hassan Basri bin Awang Mat Dahan dilahirkan di Temerloh, Pahang pada 22 Mac 1962. Beliau mendapat pendidikan awal di kampung halamannya. Kemudian dia bersekolah di SMA Al-Khairiah, Temerloh, Pahang dari tahun 1975 hingga 1978. Pada tahun 1979 dia ditawarkan untuk melanjutkan sekolah menengahnya di Kolej Islam Klang, satu-satunya sekolah berasrama Islam di bawah Kementerian Pendidikan. Pada tahun 1983 dia melanjutkan pelajaran ke peringkat Ijazah Sarjana Muda di Universiti Kuwait yang ditaja oleh Universiti Kuwait, Kuwait. Kemudian, beliau melanjutkan pengajian Sarjana dalam Universiti St. Andrews, Scotland pada tahun 1990. YBhg. Prof Dato ’Dr. Hassan Basri menamatkan Ph.D di University of Edinburgh, Scotland pada tahun 2000.
YBhg. Prof Dato 'Dr. Hassan Basri bin Awang Mat Dahan dilantik secara rasmi sebagai Naib Canselor Universiti Sultan Zainal Abidin (UniSZA) keempat pada 1 Februari 2019. Beliau sebelum ini merupakan Timbalan Naib Canselor (Hal Ehwal Pelajar dan Alumni) dari Universiti Sains Islam Malaysia (USIM) dari 2015-2018. Beliau juga memegang jawatan Profesor Pengajian Arab di Universiti Sultan Idris (UPSI). Bidang kepakarannya adalah Pengajian Bahasa Arab, Kaedah Pengajaran Bahasa Arab dan Pengujian Bahasa. Beliau juga merupakan Pensyarah dan Profesor Madya di Universiti Malaya (UM) dari tahun 1987 hingga 2011. YBhg. Prof Dato ’Dr. juga berkhidmat sebagai Pengarah Jabatan Pengajian Malaysia di Universiti Kaherah, Mesir dari Januari 2007 hingga Jun 2011.
Pada tahun 2004, dia dilantik oleh ISESCO, sebuah organisasi di bawah UNESCO sebagai Perunding Luar dalam bahasa Arab sebagai kurikulum bahasa asing di Jakarta, Indonesia. Pada tahun 2007, dia dipilih sebagai Fellow oleh Fulbright Foundation, AS, di bawah program ‘Visiting Fulbright Scholars: An Access to Muslim Worlds’ untuk menyampaikan ceramah kepada masyarakat di Aurora, Denver, Amerika Syarikat dalam Pengajian Islam dan Pengajian Arab.
Dari tahun 2003 hingga 2004, dia terlibat dalam melatih guru untuk mengajar bahasa Arab sebagai bahasa kedua di Singapura yang dianjurkan oleh Majlis Agama Islam Singapura (MUIS) dan Madrasah Al-Junaid, Singapura. Beliau juga merupakan Penyelaras Program Pertukaran Pelajar untuk Pengajian Arab di antara universiti-universiti di mana dia kini berkhidmat dan universiti dengan universiti-universiti Timur Tengah seperti Yaman, Oman, Emiriah Arab Bersatu, Qatar, Arab Saudi dan Mesir.
Beliau juga merupakan Ahli Lembaga Pengarah Program Pengajian Arab di universiti di negara-negara seperti Universiti Malaya (UM), Universiti Putra Malaysia (UPM), Universiti Islam Antarabangsa Malaysia (UIAM), Universiti Sultan Zainal Abidin (UniSZA), Universiti Nasional of Malaysia (UKM), Universiti Kelantan Malaysia (UMK), Universiti Antarabangsa Medinah (MEDIU), Institut Pengajian Teknikal Pahang (IKIP), Kolej Universiti Islam Antarabangsa Selangor (KUIS) dan lain-lain.
YBhg. Prof Dato 'Dr. dilantik sebagai ahli Kluster Pendidikan, Majlis Perundingan Islam (MPI) yang dilantik oleh Perdana Menteri Malaysia dari tahun 2014 hingga 2016. Beliau kemudiannya dilantik sebagai Ketua Kluster Pendidikan (MPI) oleh Timbalan Perdana Menteri Malaysia.